ابنزر هاوارد و باغ شهر

بسم الله الرحمن الرحیم

مقدمه:

یکی از اهداف احداث شهرهای جدید مقابله با افزایش جمعیت و ترافیک در اطراف شهرهای بزرگ بود. احداث شهرهای جدید برای اولین بار دراواخر قرن هیجدهم در انگلستان آغاز و اولین شهرجدید با نام (( لچ ورث)) در آن کشور احداث شد این شهر نتیجه ایده باغشهر(( ابنزر هاوارد)) بود. و بعد از آن این نوع شهرها در دیگر کشورهای اروپایی و امریکایی احداث گردیدند. شهرهای جدید با تراکم جمعیت کمتر و محیط آرام محل خوبی برای زندگی هستند و کمک موثری در کاهش مشکلات شهرهای بزرگ می کنند. ولی تعداد آنها در حال حاضر بسیار کم می باشد، بطوریکه در انگلستان از سال 1945 تا بحال تعداد33 شهر احداث شده اند که بالغ بر 000/000/2 نفر جمعیت دارند بنابراین ازجمله راه حلهایی که برای بسیاری از مسائل سکونت در شهر پیشنهاد شده، فکر ایجاد شهرهای باغ مانند می باشد. اساس این فکر بر این اصل قراردارد که مالکیت زمین های بایر ، به شهرتعلق گیرد وعواید حاصل از افزایش قیمت زمین،از آن شهر باشد. تا گسترش شهر دستخوش سود جویی زمین خواران نشود.در این مقاله تلاش می شود با ارائه طرح باغشهر هاوارد به عنوان نمونه ای از طرح شهرهای جدید و نظر موافقان و مخالفان، این طرح را مورد بررسی قرار دهیم.

ابنزر هاوارد و باغ شهر

ابنزر هاوارد خالق باغ – شهرها،از 1879 هوادار جنبش سوسیالیست انگلیس بوده و تحت تأثیر خواندن دوکتاب قرارگرفته بود،((ترقی و فقر)) هانری جرج (1881) و ((نگاه به گذشته)) (1889) تخیل(( ا.بلامی)) نویسنده امریکایی. این دو کتاب منابع اصلی اثر او بودند که در 1898 به نام ((فردا: راهی صلح آمیز به سوی اصلاح اجتماعی)) انتشار یافت. تخیلی نوکه در آن نظریه باغ- شهر توصیف شده و در کوتاه مدتی به کمک احساس عملگرایانه نویسنده اش ، به واقعیت می پیوندد. موفقیت فوری و قابل ملاحظه این اثر شد تا ابنزر هاوارد در 1899، ((مؤسسه باغ - شهرها)) پی افکند. در سال 1898 همزمان با انتشار کتاب هاوارد افکار عمومی در انگلستان نگران مسئله هجوم مداوم مردم به شهرهای پرتراکم بود که در نتیجه آن، مناطق روستایی بیش از پیش از جمعیت تهی می شدند. در این حال و هوا ،هاوارد راه حلی ارائه می نمود که ظاهراً اشکالات کمتری در بر داشت وی می دانست در شهرهای بزرگ تا چه حد برای مردم مناطق روستایی جاذبه دارند و می خواست که نمونه باغ شهر را که در آن همه ی امتیازات فعال شهری ،توأم با تمامی زیبایی و سرخوشی روستایی ،ترکیبی کامل پدید آورده بود ،به عنوان جانشینی برای شهرهای موجود به مردم عرضه کند. اما در عین حال دیده می شود که جاذبه شهر در قیاس با جاذبه روستا امتیازاتی چون حقوق های بیشتر،فرصت های شغلی و پیش بینی های وسوسه انگیز پیشرفت را پیش روی می نهد، ولی این مزایا به طور وسیع با اجاره بها و قیمت های بالا مواجه می گردند. زندگی اجتماعی که جاذبه شهر پیشنهاد می کند و مکان های تفرج آن بسیار جذاب اند، ولی ساعات پی درپی کاردرشب و روز ،دوری محل کار و ((جدایی اجتماعات)) به طور وسیع برآنند تا ارزشهای این چیزهای خوب را پایین آورند.خیابانهای پراز روشنایی،بخصوص درزمستان بسیار جذاب هستند، ولی روشنایی خورشید چنان کم شده و هوا آن چنان آلوده شده است که بناهای عمومی زیبا و یادوارهایی ،چون گنجشکان ، خود را دود زده باز یافته و زیباترین مجسمه ها زشت گشته اند. کاخ های تاریک و کوچه های ترسناک،دو جذبه غریب و مکمل شهرهای جدید هستند.

در روستا، مناظر زیبا و باغهای اربابی ،جنگل های عطر انگیز هوای تازه و زمزمه جوی بادهادرجریان است.اجاره های جانفرسای شهری قطعاً وجود ندارد، ولی اندک بودن اجاره ها، بیش از آنکه به تسهیلات زیستی باشد، نتیجه پایین بودن دستمزد هاست. نه جاذبه شهر و نه جاذبه روستا هدف یک زندگی حقیقتاً در توافق با طبیعت را،کاملاً تحقق نمی بخشد، انسان می باید از جامعه و همچنین از طبیعت لذت ببرد، می باید هردو جاذبه به یکی تبدیل شوند. به گونه ای که هیچ پیامد ناگواری نخواهد داشت و هیچگونه حمله مستقیمی به سرمایه های خصوصی نخواهد شد هاوارد به کمک محاسباتی دقیق، می کوشد تا اثبات کند که ساختن شهرها بنا به نظریه وی از جهت اقتصادی مقرون به صرفه باشد. یکی از دلایل وی این بود که احداث چنین شهرهایی در زمین هایی که متعلق به مناظر روستایی هستند و خارج از بورس معاملات زمین قرار دارند و در نتیجه قیمت پایینی دارند، به طور کلی کم هزینه ترودر نتیجه کرایه ها و هزینه نگهداری در چنین شهرهای، در سطحی بسیار پایین خواهد بود که خود عاملی است برای جذب جمعیت شهرهای بزرگ.

طرح باغشهر هاوارد

طرح باغشهر در یک دایره که توسط شش خیابان اصلی شعاعی به شش بخش تقسیم شده تنظیم گردیده است. که هریک با 36 متر عرض از مرکز شهر تا محیط کشیده می شوند. در مرکز دایره فضای مدور یک باغ عمومی حدود 2 هکتار قرار دارد که با ساختمانهای عمومی مثل تالار شهر ،سالن سخنرانی وکنسرت،تئاتر،کتابخانه،موزه،نمایشگاه عکس و بیمارستان احاطه شده است. دور تا دور این پارک و مجموعه مرکزی را یک راهروی مسقف شیشه ای به مساحت 58 هکتار احاطه کرده است که مغازه ها و اماکن خرید و فروش در مسیر آن قرار گرفته اند که مجموعاً همچون یک گردشگاه سرپوشیده هستند.در همه سوی پارک مرکزی (بجز محل تقاطع آن با بلوارها) یک رواق بزرگ بلورین،گسترده شده است که ((قصر بلورین)) نامیده شده و به روی پارک باز می باشد این بنا در زمان های بارانی، یکی از محل های دلخواه عموم است، وجود این(( سدپناه روشن)) در نزدیکی پارک، حتی زمان هایی که هوا نامطمئن است نیز مردم را به پارک جلب می کند. با گذر از قصر بلورین و در مسیری به سوی بلوار خارجی شهر زمینی به عرض تقریباً500 متر به صورت یک کمربند به دور مجموعه فوق قرار دارد که مختص محلات مسکونی است، و از میان آن یک(( خیابان بزرگ )) حلقوی عریض که به مثابه یک پارک است عبور کرده و بخش مسکونی را به دو بخش حلقوی در دو طرف این (( خیابان بزرگ )) تقسیم می کند. در داخل مناطق مسکونی مدارس و کلیساهایی متعلق به مذاهب مختلف جای دارند و خانه ها در طول خیابان بزرگ با نقشه عمومی حلقه های متحدالمرکز،توزیع گشته و شکلی هلالی به خود گرفته اند بدان منظور که توسعه بسیار طولانی خیابان بزرگ را تأمین کرده و عرض با شکوه این مسیر را بازهم تشدید کنند. تأسیسات صنعتی بر روی کمربند خارجی شهردر نظر گرفته شده و کارخانه ها،مغازه ها،بازارها،میادین زغال سنگ، زغال چوب و غیره وجود دارند همه ی این تأسیسات در مسیر راه آهن حلقوی قرار دارند که همه ی شهررا دورمی زنند و شاخه ای از خط آهن بزرگی است که از دل زمینهای خصوصی می گذرد. این آرایش سبب می شود که محصولاتی را که از کارگاه ها و مغازه ها خارج می شوند،مستقیماً در واگن های بارگیری شده و به وسیله خط آهن به بازارهای دور دست فرستاده شوند،یا برعکس محموله واگن ها مستقیماً در مغازه ها و یا کارخانه ها تخلیه شوند. بدین ترتیب نه فقط صرفه جویی بزرگی در هزینه های بسته بندی و بارگیری به دست می آید و خسارات و شکستن ها به حداقل می رسد، بلکه آمدوشد در خیابان ها تقلیل یافته ودررابطه ای بسیار مشخص هزینه نگهداری خیابانها نیز کاهش می یابد. دود، این عامل زیان آور در باغ شهر در حدی محدود تحت مراقبت قرار می گیرد،زیرا همه ی ماشین ها با برق کار می کنند،بدین اعتبار هزینه برق برای روشنایی و دیگر کاربردها بسیار پایین است. و در آخرین مرحله کل شهر محصور در مزارع کشاورزی و باغهای میوه خواهد بود. جمعیت باغشهر هاوارد که در داخل یک حلقه عریضی از زمین های کشاورزی محصور شده اند در حدود 30000 نفر است این شهرها با کمربند سبز خود شهرهای محدودی هستند که توسعه آنها در واقع از طریق احداث شهرهای مشابه در فواصل معین تأمین می شود. محوطه های ساختمانی با ابعاد تقریبی 39×6 متر، بنابر این شهر پیشنهادی هاوارد دارای وسعتی حدود 2400 هکتار است که 6/1 آن به مسکن اختصاص دارد، با توجه به گیرایی معماری وآرایش های متفاوت که خانه ها را تحت تأثیر قرار می دهد برخی از خانه ها و یا مجموعه ها دارای باغ مشترک وآشپزخانه های اشتراکی اند. باغشهر به صورت نظری مجموعاً برای هر هزار نفر از ساکنان خود 9 جریب فضا سبز اختصاص داده است یعنی حدود یک جریب برای 20 خانه مسکونی.

باغشهرلچ ورث

نخستین باغشهردر سال 1904 به فاصله 35 مایلی لندن که می بایست 33 هزار نفر را در خود جای دهد.به کندی توسعه یافت چنانکه تا آغاز جنگ جهانی اول (1914)فقط نه هزار نفر جمعیت پیدا کرد دو طراح این شهر ((یوین))و((پارکر)) می باشند راه آهنی که از غرب به شرق می رود و دره ای که عمود برآن قرار دارد ،شهر را به چهار بخش تقسیم می کند هرکدام از این بخشها تجهیزات و تأسیسات مختص به خود را دارا هستند.مرکز مجموعه در بخش جنوب غربی نزدیک ایستگاه راه آهن قرار دارد. به این ترتیب لچ ورث یکی از نخستین نمونه های شهر با ساختاری متشکل از((واحد های همسایگی)) است.

باغشهرولوین

دومین باغشهر(1919) که برای جمعیتی معادل 40 هزار نفر ساخته شده بود و طراح آن(( ل.دوسوآسون)) بود که در 21 مایلی شمال لندن واقع گردیده است و ازلچ ورث به پایتخت نزدیکتر است. ارتباط آن با لندن به طریق بهتری است زیرا یک خط مستقیم راه آهن و همچنین یک بزرگراه که در قسمت غربی از کنار شهر عبور می کند این ارتباط را تأمین می کند و به همین دلیل است که ولوین به عنوان نخستین شهرک اقماری لندن شناخته شده است. سطح شهر توسط راه آهن که از شمال به جنوب امتداد دارد و دارای دو خط فرعی شرقی و غربی نیز هست به چهار بخش تقسیم گردیده است. صنایع در بخش شرقی خط اصلی راه آهن واقع شده و همین خط است که شهر را به دو بخش اعیان نشین در غرب و کارگرنشین در شرق تقسیم می کند.

موافقان طرح باغشهر هاوارد

از جمله موافقان طرح باغشهر هاوارد می توان از لوئیس مامفمرد، لوید رادوین و پوردم نام برد. لوئیس مامفورد از هواداران متعدد هاوارد است وی در نوشته هایش می گوید ((درآغاز قرن بیستم دو ابداع مهم به وقوع پیوست : هواپیما و باغشهر،این هردو طلایه داران عصری جدید بودند. اولی بشر را قادر به پرواز بر فراز زمین می ساخت و دومی مکان زیست نیکوتری را روی زمین به او وعده می داد.)) یکی دیگر از طرفداران هاوارد لوید رادوین است که درباره نظریه باغشهرچنین می نویسد: ((صرف نظر از آنچه که در آینده پیش آید باید اذعان کرد که زمان حاضر، معدودی از نظریه ها بوده اند که در زمینه یک بحث دقیق تر و منطبق تر درباره ی متروپلیس ، چنین قاطعانه ، با عقاید جاری برخورد کرده باشند.)) پوردم نیز کتاب کوچک باغشهر تألیف هاوارد را یکی از مهمترین کتاب های قرن بیستم می خواند.

مخالفان طرح باغشهر هاوارد

تاکنون افراد بسیاری نیز با نظریه های هاوارد به مخالفت برخاسته اند. ازقبیل: لوکوربوزیه، زیگفرید گیدیون ، ادوار کارترو جین جیکو بز، لوکوربوزیه معتقد است که گسترش و رشد شهرها برمبنای الگوی انگلیسی باغشهر موجب اتلاف وقت ساکنان و همچنین هدر رفتن زمین ها می شود وعقیده داردکه این گونه شهرها نوعی روحبه ضد اجتماعی برای ساکنینشان ایجاد می کنند. زیگفریدگیدیون راجع به انحطاط نظریه باغ شهر چنین می نویسد: (( این نظریه به هیچ راه حلی برای مشکل اصلی زمانه ارائه نمی دهد. یک راه حل موضعی چاره کار شهرسازی نیست، بلکه تنها یک برنامه ریزی کامل در مقیاسی که تمامی ساختارهای زندگی جدید را در همه ابعادش در برگیرد قادر خواهد بود که امور مهمی را که هاوارد در ذهن خود داشت به انجام برساند.)) در سالهای اخیرنیز بعضی تأثیرات ناشی از نظریات هاوارد در شهرسازی مدرن ،از زوایای دیگر مورد انتقاد قرار گرفته است، مثلاً ادوارد کارتر،زمانی که مشغول مطالعه در مورد آینده لندن بود چنین نوشت:(( هاوارد و پیروانش ... به هیچ وجه به مسئله اساسی و مهم امروز توجه نکرده اند: مسئله احیا و اصلاح بافت مرکزی شهر قدیمی. ایشان در عمل و تحت تأثیر احساسات پرشور به سوی ساختن کامل شهرهای نوبنیاد گریز زده اند.در هر حال ، هراندازه هم که در زمینه فوق خدماتی انجام داده باشند،این موضوع را نادیده گرفت که آنها با این کار لطمه ای شدید به موضوع بازسازی مراکز شهرهای قدیمی زده اند، زیرا با تأکید بر مسأله ساختن باغشهرها اذهان را از توجه به موضوع اصلاح بافت مرکزی شهرها منحرف کرده اند. در ضمن،اعتماد بیش از حد آنها به موضوع توسعه آزاد، موجب توسعه روز افزون حومه ها گردیده که به عنوان یک استاندارد پذیرفته شد و در گسترشهای عاری از هویت شهری سهیم بود.)) جین جیکوبز گفته است که نظریه های طرفداران اصل تمرکز در شهرسازی مدرن که هاوارد القا کننده ی آن بود، در توسعه شهرهای بزرگ آمریکایی اثرات زیان بخشی داشته است، به این صورت که موجب تضعیف روابط اجتماعی بین ساکنان این شهرها شده و محلات شهری یکنواخت و بی روحی پدید آورده است.

نتیجه گیری

هرچند طرح هاوارد زمینه ای بود در جهت حل و رفع مشکلات شهری اواخر قرن نوزدهم ، ولی فکر شهرهای باغ مانند با آنچه که عملاً صورت حقیقت به خود گرفت تفاوت داشت. پس از گذشت نیم قرن ،آنچه به نام شهرهای باغ مانندساخته می شد، محلات کوچکی بود در اطراف شهر که بر اساس سازمانهای تعاونی پایه گذاری شده بود. شهرهای باغ مانند ،به ساختن خانه های کوچک با باغچه هایی در اطراف آن محدود شده بود تجربه آن را می توان به خوبی در اطراف شهر لندن که در اواخر دهه چهارم و پنجم قرن حاضربوجود آمد، ملاحظه کرد طرح هاوارد به قول خود او پیوندی بین شهر و روستا بود. وجود نظریه مخالفان و موافقان باغشهر هاورد نشان از ارزش کار اودارد. هاوارد برای صنعت در باغشهرها اهمیت کمی داده بود شاید یکی از دلایل موفق نبودن طرح هاوارد با توجه به اینکه شهرها به سوی صنعتی پیش می رفتند همین امر بود.

" نظریه باغشهرهای ، ابنزر هاوارد "××Ebenezer Howard

کلمات کلیدی:

باغشهر ، دوایر متحدالمرکز ، هاوارد ، طرح ایده آل

مقدمه :

دراواخر قرن نوزدهم ، ازجمله راه حلهایی که برای بسیاری ازمسائل سکونت درشهر پیشنهاد شد ، فکرایجاد شهرهای باغ مانند بود . اساس این فکر براین اصل قرار داشت که مالکیت زمین های بایر، به شهر تعلق گیرد وعواید حاصل ازافزایش قیمت زمین ، ازآنِ شهر باشد تا گسترش شهر دستخوش سودجویی زمین خواران نشود.

فکرایجاد شهرهای باغ مانند که ازجانب ابنزرها واردِ انگلیسی پیشنهاد شد ، با شکلی که این فکر در عمل به خود گرفت ، متفاوت است . هاوارد (Howard) نظریه خودرا درکتاب "فردا،راهی مسالمت آمیز برای رفرمی حقیقی"درسال 1898 منتشر کرد . با توجه به عنوان کتاب ، پیشنهاد این شهرساز قرن بیستم اقدام به امری بزرگ بود ، یعنی رهایی ازجنبه های مضر انقلاب صنعتی واز میان بردن محلات فقیرنشین وپرجمعیت که زاییده بسط لجام گسیخته صنعت بود. تمام این امورمی بایست طوری صورت گیرد که دشمنی هیچ قشری از مردم علی الخصوص مالکین را مطرح نسازد. وی می خواست ثروت عمومی را با تغییر کامل ارزش املاک اعتلاء دهد ودراین امر حتی منتظر نشد تا حزبی که با نظریات وی موافق است قدرت را دردست گیرد. دراین کتاب، هاوارد پیشنهاد کرد کارخانه ها به نواحی دست نخورده روستایی منتقل شوند ومردم برای کار وزندگی به این نقاط مهاجرت کنند. این همان موضوعی است که درکتاب فرانک لوید رایت نیز مطرح شده است. خاطرنشان می نماید که اساس این طرح دردوره رنسانس نیز بوجود آمده بود وازآن پس به اشکال مختلف نیز، به منصه ظهور رسید. (منبع:www.Hamkelasy.com)

لازم بذکر است که لوئیز مامفورد (Lewis Mamford) ایده ی "هاوارد " یعنی باغشهرها Garden city را ازبزرگترین دستاوردهای بشریت قرن بیستم می داند.به گفته لوئیس مامفورد، در آغاز قرن ۲۰ دو ابداع مهم به وقوع پیوست: هواپیما و باغشهر.

اساس نظریه باغشهر که اساساً اصلاحاتی -اجتماعی بود حتی در خاستگاه نظریه یعنی انگلستان نیز ناشناخته ماند و شکل فیزیکی شهر که در شکل دیاگراماتیک ارائه شده بود بر نظر اصلاحی اجتماعی - اقتصادی هاوارد که نظریه ای بر محور تعاون و عدم دخالت بخش دولتی در ایجاد و اداره باغشهر ها بود ، استوار نگردید.

ایجاد شهرهای جدید بعد از جنگ جهانی دوم در کشور انگلستان به پیروی ازالگوی باغشهرهای لچ ورث Lethwort Garden City صورت پذیرفت . الگوی این شهرهای جدید بر اساس دیاگرام ساده و شبکه حلقوی محاط بر مرکز شهر بود که توسط کمیته لرد ریت Lord Reith ارائه شد .

مکمل توصیه ها در ایجاد شهرهای جدید نزدیکی آن ها به صنایع و پیش بینی مناطق صنعتی در جوار شهرها و لزوم دسترسی و همجواری با شبکه بزرگراه های کشور بریتانیا بعلاوه قرارگیری در مسیر شبکه خطوط آهن بود. (منبع : تجارب ایجاد شهرهای جدید در ایران ، نویسنده :اسماعیل توکلی مهر ، تلفن همراه : [phone]، تلفکس : 88504931 ، آدرس:تهران- خیابان آپادانا غربی خیابان وهابی-شماره 7-واحد 5)

کلیات و اصول نظریه هاوارد:

هاوارد در طرح شهرهای باغ مانند خود، شهر را به صورت چنددایره متحد المرکز تصویرکرد . باغشهر های که در داخل حلقه عریضی از زمین های کشاورزی محصور خواهند بود و در حد سی هزار نفر جمعیت داشته اند . بناهای

عمومی شهر درمرکز این دوایر در دور میدانی قرار می گرفتند. بین دایره میانی ودایره بیرونی ،خیابان اصلی شهر به عرض 135 متر قرارمی گرفت که واجد چمن ودرختانی به عنوان سایه بان بود .خود دایره بیرونی ، نواحی زراعی شهر را به وجود می آورد ، وقسمتی نیز برای کارگاهها وکارخانه ها پیش بینی شده بود. درپارکی مدور درمیان شهر، بناهای عمومی بزرگ ساخته می شدند وتالاری نیزبرای کنسرت ، سخنرانی، تأتر ، کتابخانه وغیره که برای هریک محوطه ای نسبتاً بزرگ تعلق می گرفت ، اختصاص یافته بود.

دوراین پارک را ایوانی احاطه می کرد که دردو جانب آن طاقهایی ساخته می شدند . طاقها به پنجره های بزرگ شیشه ای مسدود شده وپنجره ها روبه گلخانه ای باز می شد ویا پناهگاهی بود که مردم را ازبدی هوا مصون دارد. به نظر هاوارد، این طرح خلاصه وکلی ازشهر را بدست می داد ونقشه دقیق تری برای هر شهر باغ مانند، می بایستی بادرنظرگرفتن موقع ومحل شهر رسم می شد.غالباً گفته شده است که شهرهای باغ مانندی که هاوارد پیشنهاد کرد، ازواقعیات بدوراست واگر هم ساخته شود چون کوچک است مسائل شهرنشینان امروزی را حل نمی کند. اما، هاوارد به خوبی به این موضوع پی برده بود که شهرهای پرجمعیت امروز عمر خود را کرده اند وشهرهای بزرگ آینده باید براساس جدید بنا شوند.

شهر پیشنهادی هاوارد دارای وسعتی حدود 2400 هکتار است که 6/1 آن به مسکن اختصاص می یابد وبقیه آن جهت فضاهای سبز، جنگل ، کشاورزی واستفاده ازموارد دیگر کنار گذاشته شده است . این بخش همواره دست نخورده باقی می ماند وبرای ایجاد فضای سبز پارکها وزمین های کشاورزی بکار گرفته می شود. هرگاه جمعیت شهر افزایش یابد،لازم است که درآن سوی فضاهای سبز، شهر تازه ای با همان فضاها وکمربندهای سبز به وجود می آید .

هاوارد درطرح خود به صنعت وتجارت نیزتوجه دارد. مغازه ها بین مساکن به وجو می آیند. کارخانه ها درکنار شهر با راه آهن آن بخش معینی را به خود اختصاص می دهند.

واحدهای مسکونی همگی ازمزایای چمن وباغ استفاده می نمایند که ازآنها به آسانی می توان به کارخانه ها ، مغازه ها، مدارس ، مراکز مذهبی وفضاهای باز شهری رسید.

طرح هاوارد نشان می دهد که راهها بایستی قبلاً ساخته شوند . ولی درترکیب ساختمانها ومساکن، آزادی عمل صاحبان آنها بایستی رعایت گردد. یکی ازویژگیهای طرح هاوارد، تقسیمات فرعی شهر است که به اصطلاح منطقه بندی داخلی شهر به مفهوم (( خودیار)) آن بیشتر مورد توجه می باشد. یعنی هریک ازتقسیمات فرعی یا منطقه ای شهر، ازامکانات محدود یک شهر بهره مند می شود.

طرح هاوارد زمینه ای بود درجهت حل ورفع مشکلات شهری اواخرقرن نوزدهم ، ولی فکر شهرهای باغ مانند با آنچه که عملاً صورت حقیقت به خود گرفت تفاوت داشت. پس ازگذشت نیم قرن، آنچه که به نام شهرهای باغ مانند ساخته می شد، محلات کوچکی بود دراطراف شهر که براساس سازمانهای تعاونی پایه گذاری شده بود. شهرهای باغ مانند ، به ساختن خانه هایی کوچک با باغچه هایی دراطراف آن محدود شده بود تجربه آن را می توان به خوبی دراطراف شهر لندن که دراواخر دهه چهارم وپنجم قرن حاضر بوجود آمد، ملاحظه کرد. طرح هاوارد، به قول خود او، درحقیقت پیوندی بین شهر وروستا بود.(منبع :www.Hamkelasy.com)

بنا بر نظر هاوارد پیش بینی میزان موفقیت یک طرح به سه عامل بستگی دارد:

۱. اشتیاق

۲. انرژی

۳. پشتکار یک طراح ایده آلیست

(منبع : اوستروفسکی، واتسلاف (۱۳۷۸) شهرسازی معاصر- از نخستین سرچشمه ها تا منشور آتن، ترجمه لادن اعتضادی، نشر دانشگاهی، تهران * مطالعه بیشتر: هاوارد، ابنزر، فردا – مسیری صلح امیز به سوی یک اصلاح واقعی )

برخی از منتقدان نظریه باغشهر های هاوارد در زیر آورده شده است:

منتقدان نظریه

1- لوکوربوزیه به دلایل زیر ، نظریه باغشهر را با دیدی نقادانه نگاه می کرد:

· موجب اتلاف وقت ساکنان می شود.

· موجب هدر رفتن زمین می شود.

· روحیه ضد اجتماعی برای ساکنان ایجاد می کند.

(منبع :اوستروفسکی، واتسلاف (۱۳۷۸) شهرسازی معاصر- از نخستین سرچشمه ها تا منشور آتن، ترجمه لادن اعتضادی، نشر دانشگاهی، تهران مطالعه بیشتر: هاوارد، ابنزر، فردا – مسیری صلح امیز به سوی یک اصلاح واقعی )

2- کیدیون در مورد باغشهر می‌نویسد: این نظریه هیچ راه حلی برای مشکل زمانه ارائه نمی‌دهد یک راه حل موضعی چاره‌ ی کار شهرسازی نیست و یک برنامه‌ریزی کامل در مقیاسی که تمامی ساختارهای زندگی جدید را در همه‌ی ابعادش در برگیرد قادر خواهد بود امور مهمی که هاوارد در ذهن خود داشت به انجام برساند.

3-ادواردکارتر در مورد طرح هاوارد می‌نویسد: آنها به مسئله مهم امروز توجه نکردند. مسئله اصلاح بافت مرکزی شهر قدیمی . و در عمل تحت تاثیر احساسات پرشور به سوی ساختن کامل شهرهای نوبنیاد گریز زده‌اند.

4- جین جیکوبز گفته است: که نظریه های طرفداران اصل عدم تمرکز در شهرسازی مدرن که هاوارد القا کننده‌ی آن بود در توسعه‌ی شهرهای بزرگ آمریکایی اثرات زیانبخشی داشته است به این صورت که موجب تضعیف روابط اجتماعی بین ساکنان این شهرها شده است و محلات شهری یکنواخت و بی‌روحی پدید آمده است.

«باغ‌شهر» ابتکار یک کشاورز انگلیسی است که برای جلوگیری از مهاجرت کشاورزان به شهرها که به دلیل کمبود مسکن در روستاها اتفاق می‌افتاد و همچنین برای خلاص کردن کارگران از شهرهای کثیف و شلوغ، بدون حضور و نقش دولت انگلیس به اجرا درآمد.

هاوارددر سن 48 سالگی (1898) کتاب خود با نام «فردا: راهی صلح‌آمیز به سوی اصلاحی واقعی» را نوشت . صورت آرمانی باغ‌شهر هاوارد، 32 هزار نفر را در زمینی به مساحت 2400 هکتار در خود جای می‌داد .قرار بود که باغ‌شهر مستقل باشد و هنگامی که تعداد افراد ساکن در آن به حداکثر ظرفیت خود می‌رسد، باغ‌شهر دیگری در همان نزدیکی ساخته شود. از نگاه او باغ‌شهر بهترین آمیزه میان شهر و طبیعت است. 

هاوارد که برخی او را معمار یا شهرساز معروف می‌دانند، فاقد تحصیلات آکادمیک بود، اما زمانی که ایده باغ‌شهر را مطرح کرد توانست بخش خصوصی را به احداث دو باغ‌شهر در اطراف لندن متقاعد کند طوری که فقط یکی از آنها به خاطر رعایت کامل 10 ویژگی ارائه شده از سوی هاوارد، توانست به شهرت جهانی دست پیدا کند.

مبتکر باغ‌‌شهر اولین شرط ایجاد چنین مجموعه شهری را رعایت حداقل 50 کیلومتر فاصله از شهر اصلی عنوان می‌کند و در عین حال بر استقلال کامل باغ‌شهر به شکلی که کار و سکونت توام برای ساکنان برقرار باشد، تاکید کرده است.

باغ‌شهر طبق تعریف انگلیسی آن باید توسط کمربند سبز احاطه شود و 750 متر مربع زمین در اختیار هر عضو خانواده قرار دهد.
همچنین شرط بقای باغ‌شهر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی – بدون حضور دولت- عنوان شده به گونه‌ای که زمین‌ها ابتدا توسط شرکت تاسیس‌کننده باغ‌شهر خریداری و سپس به صورت اجاره‌داری به ساکنان واگذار شود.

پس از گذشت حدود یکصد سال از مطرح شدن ایده باغ شهر هاوارد ، ظاهرا قرار است این طرح با تغیراتی در محتوا در ایران به اجرا در آید و پیشنهاد دهنده این طرح کسی نیست جز دکتر محمود احمدی نژاد رییس جمهور اسلامی ایران .

منابع :

1- اوستروفسکی، واتسلاف. شهرسازی معاصر از نخستین سرچشمه ها تا منشور آتن. مترجم :لادن اعتضادی .تهران: مرکز نشر دانشگاه، 1385.

2- شوای، فرانسواز. شهرسازی تخیلات و واقعیات. مترجم :دکتر سید محسن حبیبی .تهران: دانشگاه تهران، 1386.

3- رسولی، عزت اله. (( ارزیابی حمل و نقل شهری در شهرهای جدید کشورهای صنعتی)). شهرهای جدید ، فرهنگی جدید در شهرنشینی، مجموعه مقالات ، سال 1376،شرکت عمران شهرهای جدید،بهار 83: (57)

4- شیعه،اسماعیل.مقدمه ای بر مبانی برنامه ریزی شهری. تهران،دانشگاه علم و صتعت ایران، 1386